Als je een blog, column, artikel of kort verhaal wilt schrijven is Word een goed programma om mee te werken. Je kunt er snel, eenvoudig je tekst mee opmaken, uitprinten, mailen naar een vriend of exporteren als pdf. Tegelijkertijd heeft Word één groot nadeel.
Onoverzichtelijkheid
Hoe langer je tekst, hoe moeilijker je vooraf de opbouw ervan kunt inschatten. Schrijven is schrappen, wordt vaak gezegd. Maar: hoe complexer het creatieve schrijfproces verloopt, hoe meer schrijven neerkomt op een eindeloze reorganisatie van je ideeën. Tot het moment dat je de rode draad ontdekt en je al je ideeën in de juiste volgorde kunt plaatsen.
De navigatie van Word zit je daarbij veelal in de weg, zeker als je aan een roman werkt. Heb je hoofdstuk 1 in de verleden tijd geschreven en wil je weten hoe het in de tegenwoordige tijd leest? Zit je met drie alinea’s die scherp een bepaald idee verwoorden, maar heb je nog geen idee in welk hoofdstuk het past? Of heb je een verzameling foto’s met historische achtergrondinformatie van het meer van Loch Ness die je continu bij de hand wilt houden tijdens het schrijven van je roman? In al deze gevallen ben je waarschijnlijk geneigd je materiaal in een nieuw Word-document op te slaan, zodat je het op een later moment tevoorschijn kunt halen. Maar hoe meer Word-documenten je aanmaakt, hoe groter de kans dat je het overzicht verliest en hoe moeilijker het is om de rode draad te bewaken.
Om die reden is Scrivener een uitkomst (beschikbaar voor Windows en Mac). Niet langer hoef je te werken in tientallen losse of één eindeloos lang document dat je om de zoveel tijd uitprint om het overzicht te behouden. Scrivener stelt je door een slimme navigatie in staat continu de rode draad van je schrijfproject te bewaken én efficiënter te werken.
1. Collecties, mappen en documenten
Feitelijk werkt het als een Windows-verkenner waarbij je je verhaal eenvoudig allerlei losse documenten en afbeeldingen kunt bekijken. Door collecties van mappen en documenten in en uit te klappen, blader je razendsnel door verschillende versies van hoofdstukken, karakterschetsen, locatiebeschrijvingen en losse ideeën die je tijdelijk aan de kant wilt leggen. Ook je prullenbak is op die manier snel doorzoekbaar. Bovendien kun je makkelijk schuiven met de volgorde van de losse documenten. Als je een hoofdstuk wilt verplaatsen, hoef je dus niet zoals in Word teksten te selecteren, te knippen en te plakken.
2. Labels en index-kaarten
Bij ieder document of map heb je de mogelijkheid een index-kaart en een samenvatting te schrijven. Vervolgens heeft Scrivener de functionaliteit om op al je index-kaarten uit te zoomen en bijvoorbeeld de volgorde aan te passen. Daarnaast kun je ieder document met een kleur van een bepaalde status (‘klaar’, ‘nakijken’ of ‘eerste versie’) voorzien.
3. Split-screen en afleidingsvrije modus
Twijfel je of een hoofdstuk in de ik-persoon of in de derde persoon geschreven moet worden? Je kunt in Scrivener eenvoudig twee documenten horizontaal of verticaal naast elkaar leggen. Zo lijkt het alsof je een tweede computerscherm open hebt staan. Als je snel bent afgeleid, biedt Scrivener nog een andere optie. Wanneer je klikt op ‘Full screen’ verdwijnen alle opties in het programma. Je kunt nog wel met de papierbreedte en het vervagen van de achtergrond spelen.
4. Voortgang bijhouden
Een laatste voordeel is de mogelijkheid om continu de voortgang van je project bij te houden. Je kunt jezelf een doel per dag of sessie stellen, maar nog handiger is de mogelijkheid om het woordenaantal van de verschillende losse documenten (meestal van losse hoofdstukken) in één oogopslag weer te geven. Zo zie je direct waar je verhaal onnodig uitdijt en welke punten meer aandacht verdienen. Ook dat helpt je weer om grip te krijgen op de rode draad van je verhaal.