‘We zijn 98% van onze tijd onbewust,’ vertelt de coach van de cursus Adviseren met Impact. Daarom zitten we op 29 november met acht enthousiaste collega’s in de Plaswijkckzaal van het gemeentehuis van Gouda om van haar te leren hoe we op een slimme manier LSD kunnen gebruiken (waarbij LSD overigens staat voor Luisteren, Samenvatten en Doorvragen).
In de voorstelronde vertelt een van de deelnemers dat ze adviseren heel leuk vindt, maar graag leert hoe je mensen mee kunt nemen in je advies. Dat kan het werk leuker maken. ‘Sommige collega’s vragen me waarom ze de wijken in moeten om met bewoners te praten. Dan zeg ik: “We gaan niet de wijk in, we gaan op tournee!”‘
De cursusleidster verzekert ons dat wat we vandaag gaan leren overal kunnen toepassen. ‘Ook thuis op je partner.’
We beginnen met situaties beschrijven waarin ons bewuste of onbewuste brein aanstaat.
‘Als ik autorijd, doe ik dat onbewust’ zegt een collega van Maatschappelijk Beleid beslist. ‘Ik weet dat ik de weg volg, maar achteraf weet ik vaak niet meer of een bepaald stoplicht op groen of op rood stond. Al heb ik me uiteraard wel aan de verkeersregels gehouden,’ voegt ze er nog aan toe.
Een beleidsmedewerker economie denkt anders over dat onbewuste autorijden, maar hij is dan ook vier keer voor zijn rijexamen gezakt en heeft na zijn laatste succesvolle poging alleen nog de auto naar het tuincentrum gepakt.
Doordat het brein van je gesprekspartner meestal in de stand ‘onbewust’ staat is het volgens de cursusleidster belangrijk dat je eerst pull-technieken toepast om een beter beeld te vormen van de voorkeuren en gedachten van de ander. Als je meteen een mening pusht neemt de waardering van je gesprekspartner af omdat jij je eigen ego centraal stelt in plaats van de beleving van de ander.
De kunst is om, voordat je een advies geeft, eerst vragen te stellen die aansluiten op de beleefwereld (ook wel de scope genoemd) van een collega of wethouder. Zo bouw je een relatie op. ‘Als je aan iemand vraagt welke rol diegene speelde in de groep achtmusical heeft iedereen daar wel een warme, persoonlijke herinnering aan.’ Dat geldt niet voor iedereen, een adviseur Maatschappelijk Beleid herinnert zich een klasgenoot die enorm verlegen was en opzag tegen haar rol. Na heel wat moed te hebben verzameld ging ze akkoord om tijdens de musical twee keer het podium te oversteken met een bordje ‘Een week later’.
De regievraag, de tussentijdse samenvatting en de checkvraag zijn verschillende gesprekstechnieken die je kunt inzetten om de lastige teamcoördinator, wethouder of burgemeester mee te laten bewegen en zo te overtuigen van je advies. In de middag oefenen we deze technieken op elkaar en kan iedereen voor een paar minuten wethouder van Gouda spelen. Een van de opdrachten is om de wethouder ervan te overtuigen dat een grasveldje kan worden omgebouwd tot basketbalveld, ook al is de bestuurlijke wens om hier een gratis WiFi-punt van te maken met snackautomaten.
‘Ik merkte dat het heel goed werkt als je mijn ego streelt en zegt dat ik goede ideeën heb,’ besluit een van de deelnemers aan het einde van de dag. De cursusleidster knikt tevreden, blij dat haar inspanningen om effectief te adviseren ook daadwerkelijk bij ons zijn overgekomen.